കർഷക ഉൽപ്പാദക സംഘടനകൾ, സ്റ്റാർട്ടപ്പുകൾ, കയറ്റുമതിക്കാർ, മില്ലറ്റ് അധിഷ്ഠിത മൂല്യവർധിത ഉൽപ്പന്നങ്ങളുടെ നിർമ്മാതാക്കൾ തുടങ്ങിയ വിതരണ ശൃംഖലയിലെ പങ്കാളികൾ പങ്കെടുക്കുന്ന 'മില്ലറ്റ്സ് സ്മാർട്ട് ന്യൂട്രിറ്റീവ് കോൺക്ലേവ്' തിങ്കളാഴ്ച കേന്ദ്ര വാണിജ്യ വ്യവസായ മന്ത്രി പിയുഷ് ഗോയൽ ഉദ്‌ഘാടനം ചെയ്യും. ഇന്ത്യൻ മില്ലറ്റുകൾ പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നതിനുള്ള സർക്കാരിന്റെ ശക്തമായ തന്ത്രത്തിന്റെ ഭാഗമായാണ് കോൺക്ലേവ് സംഘടിപ്പിക്കുന്നത്. ആഗോള ഉൽപ്പാദനത്തിൽ ഏകദേശം 41 ശതമാനം വിഹിതമുള്ള ഇന്ത്യ ലോകത്തിലെ മില്ലറ്റ് ഉൽപ്പാദകരിൽ ഒന്നാം സ്ഥാനത്താണ്. ആഭ്യന്തര മില്ലറ്റുകൾക്കായുള്ള ഡിപ്പാർട്ട്‌മെന്റൽ സ്റ്റോറുകൾ പോലുള്ള ആഗോള തലത്തിൽ മിൽറ്റുകൾ വാങ്ങുന്നവരുടെ ബ്രാൻഡിംഗ്, പ്രൊമോഷൻ, ഐഡന്റിഫിക്കേഷൻ എന്നിവയ്ക്കായി വിദേശത്തെ ഇന്ത്യൻ ദൗത്യങ്ങൾ അണിനിരക്കുമെന്ന് വാണിജ്യ മന്ത്രാലയം ഞായറാഴ്ച പറഞ്ഞു.
ഇന്ത്യൻ മില്ലറ്റുകളുടെ ബ്രാൻഡിംഗ്, പബ്ലിസിറ്റി, അന്താരാഷ്ട്ര പാചകക്കാരെ തിരിച്ചറിയൽ, ഡിപ്പാർട്ട്‌മെന്റൽ സ്റ്റോറുകൾ, സൂപ്പർമാർക്കറ്റുകൾ, ഹൈപ്പർമാർക്കറ്റുകൾ എന്നിവ പോലുള്ള ബി 2 ബി (Business 2 Business) മീറ്റിംഗുകളും നേരിട്ടുള്ള ടൈ-അപ്പുകളും സംഘടിപ്പിക്കാൻ സാധ്യതയുള്ളവർക്കായും ഒപ്പം ഡിപ്പാർട്മെന്റൽ സ്റ്റോറുകൾ വാങ്ങുന്നവർക്കായി വിദേശത്തെ ഇന്ത്യൻ മിഷനുകൾ അണിനിരക്കും എന്ന് മന്ത്രലായം കൂട്ടിച്ചേർത്തു. 'ഇന്റർനാഷണൽ ഇയർ ഓഫ് മില്ലറ്റ്സ് - 2023'ന്റെ പ്രീ ലോഞ്ച് ഇവന്റായിരിക്കും കോൺക്ലേവ്. മീറ്റിൽ, ഇറക്കുമതി ചെയ്യാൻ സാധ്യതയുള്ള 30 രാജ്യങ്ങളെയും 21 മില്ലറ്റ് ഉത്പാദിപ്പിക്കുന്ന സംസ്ഥാനങ്ങളെയും കുറിച്ചുള്ള ഇ-കാറ്റലോഗ് പുറത്തിറക്കും. ഇന്ത്യയിലെ വിദേശ രാജ്യങ്ങളുടെ അംബാസഡർമാരെയും സാധ്യതയുള്ള ഇറക്കുമതിക്കാരെയും റെഡി-ടു ഈറ്റ് മില്ലറ്റ് ഉൽപ്പന്നങ്ങൾ ഉൾപ്പെടെ വിവിധ മില്ലറ്റ് അധിഷ്ഠിത ഉൽപ്പന്നങ്ങൾ പ്രദർശിപ്പിക്കാനും ബി 2 ബി മീറ്റിംഗുകൾ സുഗമമാക്കാനും ക്ഷണിച്ചു.
ദക്ഷിണാഫ്രിക്ക, ദുബായ്, ജപ്പാൻ, ദക്ഷിണ കൊറിയ, ഇന്തോനേഷ്യ, സൗദി അറേബ്യ, സിഡ്‌നി, ബെൽജിയം, ജർമ്മനി, യുകെ, യുഎസ് എന്നി രാജ്യങ്ങളിൽ മില്ലറ്റ് പ്രൊമോഷണൽ പ്രവർത്തനങ്ങൾ സംഘടിപ്പിക്കാനും അതോടൊപ്പം ഷോകൾ, ബയർ-സെല്ലർ മീറ്റുകൾ, റോഡ് ഷോകൾ കേന്ദ്രം പദ്ധതിയിട്ടിട്ടുണ്ട്. ഇന്ത്യൻ മില്ലറ്റുകൾ പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നതിന്റെ ഭാഗമായി, അഗ്രികൾച്ചറൽ ആൻഡ് പ്രോസസ്ഡ് ഫുഡ് പ്രോഡക്ട്സ് എക്‌സ്‌പോർട്ട് ഡെവലപ്‌മെന്റ് അതോറിറ്റി (APEDA) ഗൾഫുഡ്(Gulfood) 2023, ഫുഡക്‌സ്(Foodex), സോൾ ഫുഡ് ആൻഡ് ഹോട്ടൽ ഷോ (Seoul Food & Hotel Show), സൗദി അഗ്രോ (Saudi Agro Food), സിഡ്നിയിൽ ഫുഡ് ആൻഡ് ഫൈൻ ഫുഡ് ഷോ (Fine Food Show in Sydney) തുടങ്ങിയ ആഗോള പ്ലാറ്റ്‌ഫോമുകളിൽ മില്ലറ്റുകളും അതിന്റെ മൂല്യവർദ്ധിത ഉൽപ്പന്നവും പ്രദർശിപ്പിക്കാൻ പദ്ധതിയിട്ടിട്ടുണ്ട്. FAO (ഫുഡ് ആൻഡ് അഗ്രികൾച്ചർ ഓർഗനൈസേഷൻ) പ്രകാരം, 2020-ൽ മില്ലറ്റുകളുടെ ലോക ഉൽപ്പാദനം 30.464 ദശലക്ഷം മെട്രിക് ടൺ (MMT) ആയിരുന്നു, ഇന്ത്യയുടെ വിഹിതം 12.49 MMT ആണ്, ഇത് മൊത്തം മില്ലറ്റ് ഉൽപാദനത്തിന്റെ 41 ശതമാനമാണ്. മുൻ വർഷത്തെ 15.92 MMT മില്ലറ്റ് ഉൽപാദനവുമായി താരതമ്യപ്പെടുത്തുമ്പോൾ 2021-22 ൽ മില്ലറ്റ് ഉൽപാദനത്തിൽ ഇന്ത്യ 27 ശതമാനം വളർച്ച രേഖപ്പെടുത്തി.
രാജസ്ഥാൻ, മഹാരാഷ്ട്ര, കർണാടക, ഗുജറാത്ത്, മധ്യപ്രദേശ് എന്നിവയാണ് ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും മികച്ച അഞ്ച് മില്ലറ്റ് ഉത്പാദക സംസ്ഥാനങ്ങൾ. മില്ലറ്റ് കയറ്റുമതിയുടെ പങ്ക് മൊത്തം മില്ലറ്റ് ഉൽപാദനത്തിൽ ഏകദേശം 1 ശതമാനമാണ്. മില്ലറ്റ് ഉൾപ്പെടെയുള്ള സാധ്യതയുള്ള ഉൽപ്പന്നങ്ങളുടെ കയറ്റുമതിക്ക് ഉത്തേജനം നൽകുന്നതിനും ന്യൂട്രി ധാന്യങ്ങളുടെ വിതരണ ശൃംഖലയിലെ തടസ്സങ്ങൾ നീക്കുന്നതിനുമായി കേന്ദ്രം ന്യൂട്രി സീരിയൽസ് എക്‌സ്‌പോർട്ട് പ്രൊമോഷൻ ഫോറം രൂപീകരിച്ചു. മന്ത്രാലയത്തിന്റെ കണക്കുകൾ പ്രകാരം, 2021-22 ൽ മില്ലറ്റ് കയറ്റുമതിയിൽ ഇന്ത്യ 8.02 ശതമാനം വളർച്ച രേഖപ്പെടുത്തി, കാരണം കയറ്റുമതി 159,332.16 MMT ആയിരുന്നു, മുൻ വർഷം ഇത് 147,501.08 MMT ആയിരുന്നു. യുഎഇ, നേപ്പാൾ, സൗദി അറേബ്യ, ലിബിയ, ഒമാൻ, ഈജിപ്ത്, ടുണീഷ്യ, യെമൻ, യുകെ, യുഎസ് എന്നിവയാണ് ഇന്ത്യയുടെ പ്രധാന മില്ലറ്റ് കയറ്റുമതി രാജ്യങ്ങൾ. ഇന്ത്യ കയറ്റുമതി ചെയ്യുന്ന മില്ലറ്റുകളിൽ ബജ്‌റ, റാഗി, കാനറി, ജാവർ, താനിന്നു എന്നിവ ഉൾപ്പെടുന്നു. ലോകത്തിലെ പ്രധാന മില്ലറ്റ് ഇറക്കുമതി ചെയ്യുന്ന രാജ്യങ്ങൾ ഇന്തോനേഷ്യ, ബെൽജിയം, ജപ്പാൻ, ജർമ്മനി, മെക്സിക്കോ, ഇറ്റലി, യുഎസ്, യുകെ, ബ്രസീൽ, നെതർലാൻഡ്സ് എന്നിവയാണ്. സോർഗം (ജോവർ), പേൾ മില്ലറ്റ് (ബജ്ര), ഫിംഗർ മില്ലറ്റ് (റാഗി) മൈനർ മില്ലറ്റുകൾ (കങ്കാണി), പ്രോസോ മില്ലറ്റ് (ചീന), കോഡോ മില്ലറ്റ് എന്നിവ ഉൾപ്പെടെ 16 പ്രധാന ഇനം മില്ലറ്റ് ഇന്ത്യ ഉൽപ്പാദിപ്പിക്കുകയും കയറ്റുമതി ചെയ്യുകയും ചെയ്യുന്നു.
ബന്ധപ്പെട്ട വാർത്തകൾ: 8 വർഷത്തിനിടെ ഇന്ത്യയുടെ ജൈവ സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥ 8 മടങ്ങ് വളർന്നു: കേന്ദ്രമന്ത്രി ജിതേന്ദ്ര സിംഗ്